Η Υπερφαγική Διαταραχή θεωρείται ως η πιο συχνά εμφανιζόμενη Διατροφική Διαταραχή. Επίσης, ως η πιο συχνά εμφανιζόμενη διαταραχή ανάμεσα σε άλλες ψυχικές ασθένειες όπως η σχιζοφρένεια ή σωματικές ασθένειες όπως ο καρκίνος.
Ένας υπερβολικά μεγάλος αριθμός ατόμων, δηλώνουν ότι έχουν κάποιου είδους Διατροφική Διαταραχή. Μόνο για τις ΗΠΑ έχει καταγραφεί ο αριθμός των 30 εκατομμυρίων ανθρώπων. Επιπρόσθετα, κάθε 62 λεπτά καταγράφεται θάνατος ατόμου που υποφέρει από Διατροφικές Διαταραχές.
Τί χαρακτηρίζει την Υπερφαγική Διαταραχή;
Η Υπερφαγική Διαταραχή έχει αναγνωριστεί επίσημα ως μία κατηγορία εντός των διαταραχών πρόσληψης τροφής στην 5η έκδοση του DSM.
Αφορά την καταναγκαστική συμπεριφορά της συνεχής κατάποσης τροφής, αν και δεν ταυτίζεται με την απλή ή σποραδική υπερκατανάλωση τροφής. Η διαφοροποίηση αυτών των δύο εννοιών, όπως αναφέρεται στον Αμερικάνικο Σύνδεσμο Ψυχολόγων, προκύπτει κυρίως στο ότι άτομα με Υπερφαγική Διαταραχή τείνουν να καταναλώνουν μια αντικειμενικά ή υποκειμενικά τεράστια ποσότητα φαγητού.
Συμπεριφορά όμως, που γίνεται αντιληπτή ως εκτός του ελέγχου τους, ενώ συνυπάρχει με τα εξής χαρακτηριστικά:
- Εναλλαγή συναισθημάτων κατά τη διάρκεια της κατανάλωσης τροφής με αισθήματα ευχαρίστησης και απόλαυσης στην αρχή τα οποία αντικαθίστανται με αηδία και ενοχές προς το τέλος
- Αυξημένη ταχύτητα κατάποσης
- Γενικότερη αίσθηση ταραχής που ωθεί το άτομο να ικανοποιήσει κάθε διατροφική του ορμή άμεσα
- Αίσθηση απώλειας της συνείδησης, σαν να γίνονται αυτόματα και μηχανικά κάποιες συμπεριφορές χωρίς τη θέληση του ίδιου του ατόμου
- Μυστικότητα που διακατέχει τις συμπεριφορές του ατόμου γύρω από την κατανάλωση φαγητού, ενώ επαναφέρει συνήθως μια φυσιολογική συμπεριφορά μπροστά σε άλλους
- Απώλεια της αίσθησης του ελέγχου και η αδυναμία κάποιου να σταματήσει τη συμπεριφορά υπερφαγίας ή να ελέγξει την ποσότητα που καταναλώνει
Τί ξεχωρίζει την Υπερφαγική Διαταραχή από την Βουλιμία και τις υπόλοιπες Διατροφικές Διαταραχές;
Σε αντίθεση με τα άτομα με Βουλιμία, τα άτομα με Υπερφαγική Διαταραχή τείνουν να έχουν συχνά αυξημένο βάρος λόγω της απουσίας ακατάλληλων αντισταθμιστικών συμπεριφορών που υιοθετούν οι πρώτοι.
Μάλιστα, σε παλιότερα χρόνια, η Υπερφαγία εντάσσονταν αποκλειστικά στον ορισμό της παχυσαρκίας. Η σύνδεση αυτή δημιουργεί ακόμη περισσότερες δυσκολίες για το άτομο. Το να είναι κανείς παχύσαρκος ή απλά με αυξημένο σωματικό βάρος, συχνά γίνεται αιτία στο να στιγματίζεται από το περιβάλλον του. Πολλοί άνθρωποι συνδέουν το πάχος με αρνητικά στοιχεία χαρακτήρα.
Παρόλο που πλέον είναι γνωστό πως η παχυσαρκία δεν συνυπάρχει απαραιτήτως με την Υπερφαγική Διαταραχή, είναι πολύ συχνό να εντοπίζονται υπερφαγικά επεισόδια στο ιστορικό ατόμων με παχυσαρκία. Επίσης, επιδημιολογικά υπολογίζεται πως ένα 10.7%-24.8% με ΒΜΙ μεγαλύτερο από 30, αναφέρουν μια χρόνια κατάσταση επεισοδίων με κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων φαγητού.
Τονίζεται, όμως, πως η Υπερφαγική Διαταραχή μπορεί να εντοπιστεί τόσο σε παχύσαρκα άτομα, όσο και σε άτομα με κανονικό βάρος ή άτομα με βάρος υπό του φυσιολογικού.
Επιπτώσεις
Ορισμένες κλινικές επιπτώσεις αυτής της διαταραχής είναι:
- Προβλήματα εμμηνόρροιας στις γυναίκες
- Διόγκωση σιελογόνων αδένων
- Διαταραχές ηλεκτρολυτών
- Αρρυθμίες
- Ρήξη οισοφάγου ή στομάχου
- Μεταβολές στο σωματικό βάρος
- Σακχαρώδης διαβήτης
- Υπέρταση
- Στεφανιαία νόσος
- Καρδιακή ανεπάρκεια
- Κατάθλιψη
- Κοινωνική αποξένωση
Η Wilfley και οι συνεργάτες της, ανέφεραν πως άτομα με υπερφαγική διαταραχή συνήθως εμφανίζουν ταυτοχρόνως μια διαταραχή προσωπικότητας όπως:
- Ψυχαναγκαστική-καταναγκαστική διαταραχή (14%)
- Αποφευκτική διαταραχή (12%)
- Μεταιχμιακή διαταραχή (9%)
Συνήθως, τα άτομα αυτά έχουν υπερβολικά υψηλές απαιτήσεις από τον εαυτό τους. Επίσης έχουν χαμηλή αυτοεκτίμηση και αρκετές σκέψεις τους περιτριγυρίζονται γύρω από την ιδέα «όλα ή τίποτα».
Η συμπεριφορά της «καταναγκαστικής» κατανάλωσης μπορεί να γίνει κατανοητή ως «επανάσταση» απέναντι στους αυστηρούς και περιοριστικούς κανόνες που θέτει το άτομο στον εαυτό του.