Είναι το φαγητό που μας παχαίνει ή οι λόγοι που τρώμε;

“Γειά σας, ονομάζομαι Ελένη και είμαι 41 χρονών.

Εδώ και 8 χρόνια σε τακτά διαστήματα επισκέπτομαι Διαιτολόγο. Κάθε φορά που πηγαίνω μου δίνει και ένα καινούριο πρόγραμμα.

Το πρόβλημα μου όμως ΔΕΝ είναι το διαιτολόγιο, αλλά ο λόγος που με κάνει να τρώω ανεξέλεγκτα, ειδικά το βράδυ. Γιατί οι Διαιτολόγοι νομίζουν ότι με μια δίαιτα θα βοηθήσουν τον/την ασθενή;

Τελικά είναι το φαγητό που μας παχαίνει ή οι λόγοι που τρώμε; Γιατί δεν υπάρχει μια υπηρεσία που να βοηθά τα άτομα αυτά, πάντα με τις συμβουλές της Διαιτολόγου, να φτάσουν στον στόχο τους;“

Αγαπητή Ελένη, το πρόβλημα που αντιμετωπίζεις δεν είναι κάτι σπάνιο. Πάρα πολλά άτομα, και δυστυχώς κυρίως γυναίκες, αντιδρούν με παρόμοιο τρόπο με το δικό σου. Μόνο που εσύ έχεις το θάρρος και το εκφράζεις.

Σκέψου όμως ότι και η προσφυγή σου στο φαγητό είναι μια έκφραση της έντασης που βιώνεις καθημερινά. Το βράδυ, όταν σχεδόν οι περισσότερες γυναίκες ηρεμούν από τις υποχρεώσεις της ημέρας, πολύ συχνά βρίσκουν καταφύγιο στο φαγητό. Σκέψου όμως ότι, όπως τώρα που εκφράζεις ανοιχτά το πρόβλημά σου, αν εξέφραζες το ίδιο ανοιχτά τα συναισθήματα, τις σκέψεις και τους προβληματισμούς που βιώνεις στην καθημερινότητά σου ίσως δεν θα υπήρχε η ανάγκη για εκτόνωση και συγκάλυψη όλων αυτών μέσω του φαγητού.

Είναι μέσα στα γονίδια

Στην παραδοσιακή κοινωνία της Ελλάδας που ζούμε είναι μέσα στα γονίδια της Ελληνίδας να υπηρετεί συνεχώς τους άλλους. Να καλύπτει τις ανάγκες όλων και να ξεχνάει να ασχοληθεί με τα δικά της συναισθήματα και τις δικές της προσωπικές ανάγκες.

Ξέρεις, δεν χρειάζεται πάντα να λειτουργούμε ως σούπερ ήρωες που πρέπει να τα προλαβαίνουμε και να τα φροντίζουμε όλα. Δεν χρειάζεται πάντα να είμαστε εκεί σε όποιον μας ζητάει τη βοήθειά μας. Ούτε θα μπορέσουμε ποτέ να τους ικανοποιήσουμε όλους.

Δεν είναι δυνατόν να προσφέρουμε πάντα από το υστέρημά μας. Είναι περισσότερο ασφαλές και λειτουργικότερο να προσφέρουμε έστω και από το ελάχιστο περίσσευμά μας. Αλλά για να γεμίσει αυτό το ελάχιστο περίσσευμα πρέπει η ίδια να το φροντίσεις αυτό. Μην περιμένεις από κάποιον άλλο να φροντίσει γι’ αυτό. Σαφώς και στην περίπτωσή σου είτε η δίαιτα είτε τα υπερφαγικά επεισόδια απλώς σε αποπροσανατολίζουν από τα βαθύτερα αίτια που απασχολούν την καθημερινότητά σου.

Δυστυχώς, για την σύγχρονη Ελληνίδα, είναι σαν να της επιβάλλουν καθημερινά να είναι άψογη σε πολλούς και διαφορετικούς ρόλους. Αυτό από μόνο του προκαλεί έντονο stress. Έχε υπόψη σου ότι υπό συνθήκες stress δεν μπορείς να βοηθήσεις (όχι μόνο εσύ αλλά και κανένας άλλος) και να φροντίσεις τον εαυτό σου. Η σωστή διατροφή μπορεί να σε βοηθήσει να σταθείς στα πόδια σου, όχι όμως οι αυστηρές δίαιτες.

Μείνε σε ένα σταθερό βάρος

Θα ήταν προτιμότερο στην παρούσα φάση να παραμείνεις σε ένα σταθερό βάρος και να αρχίσεις να διατρέφεσαι σωστά (αποφεύγοντας ή ελαχιστοποιώντας τις καταστροφικές συνέπειες της δίαιτας) μέχρι να αναπτύξεις νέες δεξιότητες, να βρεις καλύτερες φόρμουλες επικοινωνίας με τους ανθρώπους του περιβάλλοντός σου, να βρεις λύσεις που θα αποσπούν το μυαλό σου από το φαγητό τις δύσκολες ώρες και απαραίτητα ανθρώπους που μπορούν να σε κατανοήσουν και κυρίως να σε ακούσουν, δυνατά και καθαρά όπως εξέφρασες τους προβληματισμούς σου σήμερα που πήρες το θάρρος να στείλεις αυτή την επιστολή.

Σίγουρα, η φροντίδα ενός εκπαιδευμένου Ψυχολόγου πάνω σε θέματα Διατροφικών Διαταραχών θα σε βοηθούσε πολύ ώστε να ανιχνεύσετε μαζί πιο γρήγορα τις πραγματικές αιτίες που διαταράσσουν την ισορροπία σου. Όσων αφορά τη διατροφή, μην περιμένεις θαύματα αυτή τη στιγμή. Η τροφή μπορεί να επηρεάσει από θρεπτική άποψη την επιθυμία ενός ανθρώπου για φαγητό. Η ανάγκη για φαγητό μπορεί να παρακινηθεί από ψυχολογικά αίτια αλλά σίγουρα μπορεί να οφείλεται και σε διατροφικά.

Ένα ωραίο παράδειγμα

Ένα ωραίο παράδειγμα, προκειμένου να γίνει αυτό κατανοητό, περιγράφεται στη συνέχεια:

«Το αν θα οδηγηθεί ένας άνθρωπος σε υπερφαγικό επεισόδιο εξαρτάται από δύο παράγοντες. Ο ένας έχει να κάνει με διατροφικά και ο άλλος με ψυχολογικά αίτια. Φαντάσου πως ο οργανισμός μας έχει να δώσει καθημερινά έναν αγώνα. Το τελικό αποτέλεσμα του εξαρτάται από την έκβαση 2 ημιχρόνων.

Το αν θα κερδίσουμε το 1ο ημίχρονο εξαρτάται από το πόσο καλά είμαστε προετοιμασμένοι σε διατροφικό επίπεδο. Αν κατά τη διάρκεια της ημέρας εξασφαλίσουμε μέσω της ποιότητας των τροφών και των τακτικών γευμάτων ένα καλό θρεπτικό αποτέλεσμα τότε το 1ο ημίχρονο είναι δικό μας. Το αν χάσουμε το 2ο ημίχρονο για ψυχολογικούς λόγους, είναι κάτι που δεν μπορούμε να το προβλέψουμε στο ξεκίνημα μιας μέρας.

Όμως, δεν είναι δυνατόν κάθε μέρα να χάνουμε το 2ο ημίχρονο λόγω της ψυχολογικής μας κατάστασης. Αν όμως έχουμε χάσει εξαρχής το 1ο ημίχρονο λόγω κακής οργάνωσης της διατροφής μας τότε το παιχνίδι είναι χαμένο πριν καν βγούμε στο γήπεδο. Και δυστυχώς, το τελικό αποτέλεσμα της ήττας θα χρεωθεί «όλο» σε ψυχολογικά αίτια.

Να κερδίσουμε ημίχρονα

Ας πάρουμε λοιπόν όσα περισσότερα πρώτα ημίχρονα μπορούμε και στη συνέχεια βλέπουμε πώς αντιμετωπίζουμε την κατάσταση. Δηλαδή, ακόμα και αν γίνουν υπερφαγικά επεισόδια, ας γίνουν. Πρώτα όμως να έχεις καταναλώσει όλα αυτά που πρέπει να φας για να φροντίσεις το σώμα σου. Και να είσαι σίγουρη ότι όσο περισσότερο σωστά συνδυασμένες θρεπτικές τροφές βάζεις στο σώμα σου, τόσο περισσότερο θα αποκτάς και την σωματική – οργανική δύναμη να αντιστέκεσαι στο φαγητό.

Όσο καλύτερα διατρέφεσαι, θα αρχίσεις σιγά-σιγά να μειώνεις την θερμιδική έκταση των υπερφαγικών επεισοδίων. Μπορεί για παράδειγμα σήμερα να κάνεις ένα υπερφαγικό επεισόδιο 2.000 kcal. Αύριο ή μεθαύριο όμως να χρειασθούν μόνο 1.800 kcal για να σταματήσεις να τρως. Την επόμενη εβδομάδα, θα χρειασθούν ακόμα λιγότερες και προοδευτικά θα αρχίσεις να μειώνεις τη συχνότητα αυτών των επεισοδίων. Και όσο ο οργανισμός σου θα δυναμώνει, ταυτόχρονα θα βελτιώνονται και οι δεξιότητές σου και η ικανότητά σου να κατανοείς τι συμβαίνει μέσα σου, και αυτό θα σε ενδυναμώνει κάθε μέρα και περισσότερο. Για τον λόγο αυτό είναι σημαντικό να κατανοήσεις ότι πρώτα θα κάνουμε «σέρβις» στον οργανισμό σου σαν να ήταν ένα αυτοκίνητο και έπειτα θα τρέξεις. Πρώτα θα επαναφέρουμε σε ισορροπία τους μηχανισμούς όρεξης και κορεσμού, και έπειτα θα προχωρήσουμε παρακάτω».

Τότε και μόνο τότε θα είσαι πραγματικά έτοιμη να ολοκληρώσεις το πρόγραμμά σου και να καταφέρεις τελικά να διατηρήσεις το σωματικό βάρος που σου αξίζει να έχεις.